شعار روز جهانی قلب؛ شناخت عوامل خطر اصلاح شیوه زندگی، قلب سالم
بیماریهای قلبی و عروقی اولین عامل مرگ و میر در دنیا است. بطوریکه سالیانه جان ۱۷میلیون انسان را میگیرد و این آمار همچنان در حال افزایش میباشد.
پایگاه خبری وبدا- زنجان، بیماریهای قلبی-عروقی شامل مشکلات تنگی عروق قلب، بیماریهای دریچهای، عضله قلب و آریتمی قلبی میشود. شایعترین این مشکلات بیماریهای تنگی عروق قلب است. احتمال ابتلا به بیماریهای عروق قلب تا قبل از سن ۵۰ سالگی در مردان شایعتر بوده و بعد از آن احتمال ابتلا بین زنان و مردان به یک اندازه است.
اگرچه خطرات ناشی از بیماریهای مسری به دلیل ماهیت واگیری آنها فوری و آنی است، اما عوارض ناشی از بیماریهای مزمن نظیر بیماریهای قلبی-عروقی ماندگارتر، پرهزینهتر و ناتوان کنندهتر خواهد بود.
بیماریهای قلبی-عروقی در حال حاضر اولین علت مرگ در دنیا بوده و سالانه بیش از هفده میلیون نفر در سراسر دنیا به علت این بیماری ها فوت میکنند که سی و یک درصد کل مرگهای جهانی و نیمی از مرگهای ناشی از بیماریهای غیر واگیر است. بیماری های قلبی-عروقی یکی از شایع ترین علل مرگ و میر در ایران به شمار می روند. نزدیک به چهل درصد علل فوت جوانان در ایران، بیماری های قلبی شناخته شده اند.
به منظور برنامهریزی برای پیشگیری از بروز بیماریهای قلبی، اطلاع رسانی مناسب به افراد جامعه و مبارزه همه جانبه با عوامل خطرساز بیماریهای قلبی، دولتها و مردم به فکر مقابله با این بیماریها افتادند. از جمله نهادهای مردمی مانند فدراسیون بینالمللی قلبشناسی و انجمن بینالمللی قلبشناسان، در سال (۱۹۷۸) میلادی تاسیس گردید که مسوولیت آن پیشگیری و کنترل بیماریهای قلبی-عروقی بود. با ادغام این دو انجمن با یکدیگر و تغییر نام آنها رسما از سال (۱۹۹۸)، فدراسیون جهانی قلب تشکیل شد.
فدراسیون جهانی قلب با این نگرش که تمام کشورهای عضو این فدراسیون میتوانند به ریشهکنی همهگیری جهانی بیماریهای قلبی-عروقی کمک کنند، با همکاری سازمان بهداشت جهانی بیست و نهم ماه سپتامبر(۷ مهرماه) هر سال را به عنوان روز جهانی قلب تعیین کرد و هرساله با شعاری متفاوت این روز گرامی داشته میشود. شعار امسال روز جهانی قلب با «شناخت عوامل خطر اصلاح شیوه زندگی، قلب سالم» از سوی سازمان بهداشت جهانی انتخابشده است.
در ایجاد بیماریهای قلبی و عروقی یک علّت خاص مطرح نیست، بلکه یک سری عوامل خطر وجود دارد که زمینه ایجاد این بیماریها را فراهم میکند.
عوامل خطر کدام است؟
هر عاملی که احتمال ابتلا به یک عارضه یا بیماری را افزایش دهد. یک عامل خطر است. عوامل خطر به دو دسته عوامل خطر ارثی (ژنتیکی) و عوامل خطر اکتسابی تقسیم بندی میشود.
عوامل خطر ارثی: عواملی هستند که فرد با آنها به دنیا میآید و قابل تغییر نیستند. اما با تغییر سبک زندگی و مراقبتهای بهداشتی درمانی میتوان از میزان تأثیر این عوامل کاست.این عوامل شامل: سن: بعد از سن ۵۵ سالگی به ازای هر ۱۰ سال زندگی، خطر بیماریهای قلبی عروقی دو برابر می شود.
سابقه خانوادگی: در صورتیکه یکی از والدین، خواهر یا برادر سابقه بیماریهای قلبی و عروقی قبل از ۵۵ سالگی در مورد مردان و قبل ا ز۶۵ سالگی در زنان داشته باشد، احتمال ابتلا به این بیماریها افزایش مییابد.
جنسیت: خطر بیماریهای قلبی در مردان نسبت به زنان (در سن یائسگی) بیشتر است. اما بعد از سن سائسگی این خطر یکسان میشود. سابقه فشار خون و دیابت و اختلالات چربی خون در افراد درجه یک خانواده
عوامل خطر اکتسابی: این نوع عوامل با نوع فعالیتها و رفتارهایی که ما در زندگی انجام میدهیم. قابل حذف و کنترل هستند. این عوامل شامل: مصرف دخانیات( سیگار، قلیان، پیپ، چپق)
افرادی دارای اضافه وزن و چاقی که خطر ایجاد فشار خون بالا، دیابت و تنگی عروق را افزایش میدهد. تجمع چربی در ناحیه شکم نیز یک عامل خطر مهم است.
افراد دارای رژیم غذایی نامناسب مثل مصرف غذای چرب، پرکالری، پرنمک و مصرف کم میوه و سبزی، افراد دارای فشار خون بالا، فشار خون بالا یک قاتل خاموش است که مهمترین عامل سکتههای مغزی است و عامل خطر عمده برای تقریباً نیمی از بیماریهای قلبی و عروقی است.
افراد مبتلا به بیماری دیابت که شانس بیماری قلبی و عروقی در این افراد بیشتر از افراد غیر دیابتی است. افرادی که تحت فشارهای روانی با استرسهای مختلف هستند.
عوامل خطر بیماریهای قلبی و عروقی در صورتی که فشار خون بالا کنترل نشود، منجربه عوارض مرگباری میشود. معمولاً مبتلایان به فشار خون بالا زودتر فوت میکنند و شایعترین علت مرگ در آنها بیماری قلبی است.
چگونه از بیماریهای قلبی و عروقی پیشگیری کنیم؟
فشار خون خود را به طور منظم کنترل کنید. استعمال دخانیات را کنار بگذارید. با یک رژیم غذایی صحیح چربیها و قند خون را در حد مطلوب نگه دارید. با کاهش ۵ تا ۱۰ درصد وزنتان چاقی خود را کنترل کنید. با فعالیت بدنی به میزان ۳۰ تا ۶۰ دقیقه در روز با شدت متوسط به کنترل فشار خون بالا، کلسترول بالا، اضافه وزن و دیابت کمک کنید.
با فعالیت بدنی به میزان ۳۰ تا ۶۰ دقیقه در روز با شدت متوسط به کنترل فشار خون بالا، کلسترول بالا، اضافه وزن و دیابت کمک کنید. با معاینات پزشکی منظم وجود عوامل خطر در خود را کنترل کنید. با آموزش مهارتهای زندگی و ورزش کردن استرسهایتان را کنترل کنید.
سمیه رسولی
کلیدواژه ها: وبدا مرکز زنجان | دانشگاه علوم پزشکی زنجان | روز | جهانی | قلب |