بیشترین موقعیت جغرافیائی این ایل در حاشیه رودخانه قزل‌اوزن بوده است ایل افشار یکی از مهم‌ترین تیره‌های غنی‌بگلو بوده که در کتاب مراه‌البلدان از این منطقه به عنوان منطقه افشاریه یاد شده است. همچنین دهستان قزل گچیلو نیز به‌عنوان منطقه افشاریه عنوان شده که از فرهنگ دولت نادر شاه افشاری خبر می‌دهد. در دوره صفویه این منطقه از موقعیت استراتژیکی خاصی برخوردار بوده و محور تدافعی در مقابل تهاجمات عباسیان بوده که مبارزاتی بین شیعیان صورت گرفته که مقبره‌هایی با زبان عربی از جمله قبرستان شهید لر وجود دارند.

بیشتر مناطق شهرستان کوستانی و صعب العبور می باشد و کوههای بزرگ و مرتفع و·دره های عمیق مهمترین چهره طبیعی منطقه بخصوص نواحی غربی آن است کوه بلقیس با اتفاع 3332 متر بلندترین قله استان زنجان که در قسمت غربی این شهرستان واقع است کوههای صندوق سندان با ارتفاع 3027 متر، شیشه بلاغ با 3027 متر و زرنیخ با 3050 متر از دیگر ارتفاعات بلند شهرستان هستند.

رودخانه قزل اوزن که از چهل چشمه کردستان سرچشمه می گیرد در حدود 90 کیلومتر طی مسافت در شهرستان از شمال غرب شهرستان خارج و به سد منجیل سپس به دریاچه خزر می ریزد از دیگر رودخانه های این شهرستان می توان به رودخانه علم کندی که از ارتفاعات قاریاغدی سرچشمه گرفته و پس از طی مسافت به رودخانه قزل اوزن می ریزد، رودخانه انگوران· چای که از ارتفاعات قوزلو و خورجهان سرچشمه گرفته پس از طی مسافت به رودخانه قزل اوزن می ریزد اشاره نمود. شایان ذکر است این رودخانه ها موجب مساعد شدن زمینها و شکل گیری اجتماعات انسانی گردیده است رودخانه قزل اوزن که از این شهرستان عبور می نماید زمینهای حاشیه آن با پتانسیل بالایی برای توسعه کشاورزی فراهم ساخته است. افزایش بهره برداری سطحی از این رودخانه توسط کشاورزان از طریق ایجاد پمپاژهای عمومی و بزرگ و تزریق اعتبار برای تکمیل و تجهیز چاههای عمومی دهان گشاد سالهای قبل، کشت هدایت شده محصولات کشاورزی سازگار با اقلیم و متناسب با بازار و فروش، گسترش محصولات سردرختی و محصولات جدید چون پسته، زعفران، قارچ و دانه های روغنی عمده راهکار توسعه آن شده است.