تاریخچه خدمات بهداشت روان در ایران
برای خدمات بهداشت روان در ایران می توان چهار دوره قایل شد . دوره اول تا سال هایی 1320 ادامه یافت و دارالمجانین ها با شرایط بسیار نامناسب در تهران ، همدان ، شیراز و اصفهان وجود داشتند . دوره دوم از سال 1320 آغاز شد ، هنگامی که دانشکده پزشکی در کشور تأسیس شد و روان پزشکی به عنوان شاخه ای از طب مدرن منظور شد . تأسیس بیمارستان های دانشگاهی جدید وتأسیس و رشد تدریجی دپارتمان ها و بیمارستان های روان پزشکی و آموزش دستیاری روان پزشکی در سال1340 ، حداقل در شهرهای بزرگ ، منجر به بهبود مراقبت های ارائه شده برای بیماران روان پزشکی شد .
در سومین دوره که سال 1350 را شامل می شد تلاش هایی در جهت دستیابی به مراقبت های بهداشت روان جامع ، توسط اولین معاونت وزارت بهداشت و تأمین اجتماعی وقت انجام شد . وزارت خانه به یک سری پژوهش همه گیر شناسی و تأسیس تعدادی بیمارستان و مراکز جامع روان پزشکی جدید در نقاط مختلف کشور اقدام کرد و آغاز به آموزش سطح بندی شده در روان پزشکی و روان پرستاری کرد . این برنامه های آموزشی و تحقیقاتی ، پس از انقلاب اسلامی ایران در سال 1357 ، در انستیتو روان پزشکی تهران ادغام شد و گسترش کشوری پیدا نکرد . چهارمین دوره از مهر ماه 1365 شروع شد .هنگامیکه برنامه ملی بهداشت روان (NPMH) توسط یک تیم چند رشته ای از متخصصان طرح و توسط دولت پذیرفته شد و استراتژی اصلی ، ادغام فعالیت های جدید در سیستم مراقبت های بهداشتی اولیه بود . طرح ادغام سلامت روان از سال 1367 با یک پیش مطالعه موفقیت آمیز آغاز شد هدف کلی این طرح بیماریابی ، درمان و پیگیری درمان اختلال های روانی ( شامل اختلال های روانی خفیف ، شدید ، صرع و عقب ماندگی ذهنی ) به طور فعال بود . در استان زنجان پایلوت ادغام سلامت روان در مراقبت های بهداشتی اولیه در منطقه طارم شروع شد. در حال حاضر با گذشت سالها از ادغام برنامه بهداشت روان و اجرای موفقیت آمیز آن در مناطق روستایی و پوشش معادل جمعیت روستایی، با اجرای طرح تحول نظام سلامت در سال 1394 و استقرار کارشناسان سلامت روان در مراکز خدمات جامع سلامت، جمعیت شهری نیز تحت پوشش برنامههای سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد قرار گرفته است.
|
